Prawo wodne – jak uzyskać decyzję zwalniającą od zakazów ?
Zgodnie z Prawem wodnym w niektórych przypadkach przedsiębiorca musi zdobyć tzw. decyzję zwalniającą od zakazów obowiązujących na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia. W jakiej sytuacji można się ubiegać o taką decyzję i co powinien zawierać wniosek?
Zgodnie z art. 75 ustawy Prawo wodne bezwzględny zakaz, od którego nie ma odstępstw obowiązuje w przypadku wprowadzania ścieków:
- bezpośrednio do wód podziemnych,
- do wód:
- powierzchniowych, jeżeli byłoby to sprzeczne z warunkami wynikającymi z istniejących form ochrony przyrody, stref ochrony zwierząt łownych albo ostoi utworzonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, a także stref ochronnych ujęć wody ustanowionych na podstawie art. 135 ust. 1 oraz obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych ustanowionych na podstawie art. 141 ust. 1,
- powierzchniowych w obrębie kąpielisk, miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli i plaż publicznych nad wodami oraz w odległości mniejszej niż 1 kilometr od ich granic,
- stojących,
- jezior, jeżeli czas dopływu ścieków do jeziora byłby krótszy niż 24 godziny,
- cieków naturalnych oraz kanałów będących dopływami jezior, jeżeli czas dopływu ścieków do jeziora byłby krótszy niż 24 godziny,
- do ziemi:
- zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego określone w przepisach wydanych na podstawie art. 99 ust. 1 pkt 1, jeżeli byłoby to niezgodne z warunkami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 99 ust. 1 pkt 2,
- jeżeli byłoby to sprzeczne z warunkami wynikającymi z istniejących form ochrony przyrody, stref ochrony zwierząt łownych albo ostoi utworzonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, a także stref ochronnych ujęć wody ustanowionych na podstawie art. 135 ust. 1 oraz obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych ustanowionych na podstawie art. 141 ust. 1,
- jeżeli stopień oczyszczania ścieków lub miąższość utworów skalnych nad zwierciadłem wód podziemnych nie stanowi zabezpieczenia tych wód przed zanieczyszczeniem,
- w pasie technicznym,
- w odległości mniejszej niż 1 kilometr od granic kąpielisk, miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli oraz plaż publicznych nad wodami.
Ponadto, zgodnie z art. 75a ww. ustawy obowiązuje zakaz wprowadzania wód opadowych lub roztopowych, ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych:
- bezpośrednio do wód podziemnych,
- do urządzeń wodnych, o ile wody te zawierają substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego określone w przepisach wydanych na podstawie art. 99 ust. 1 pkt 1, jeżeli byłoby to niezgodne z warunkami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 99 ust. 1 pkt 4.
Z kolei zgodnie z art. 77 ust. 1 ww. ustawy obowiązuje zakaz:
- wprowadzania do wód odpadów w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2018 r. poz. 992, 1000, 1479, 1544, 1564 i 1592) oraz ciekłych odchodów zwierzęcych,
- spławiania do wód śniegu wywożonego z terenów zanieczyszczonych, w szczególności z centrów miast, terenów przemysłowych, terenów składowych, baz transportowych, dróg o dużym natężeniu ruchu wraz z parkingami, oraz jego składowania na terenach położonych między wałem przeciwpowodziowym a linią brzegu wód lub w odległości mniejszej niż 50 m od linii brzegu wód,
- na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią:
- gromadzenia ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych, a także innych substancji lub materiałów, które mogą zanieczyścić wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w szczególności ich składowania,
- lokalizowania nowych cmentarzy,
- mycia pojazdów w wodach powierzchniowych oraz nad brzegami tych wód,
- pobierania z wód powierzchniowych wody bezpośrednio do opryskiwaczy rolniczych oraz mycia opryskiwaczy rolniczych w tych wodach,
- używania farb produkowanych na bazie związków organiczno-cynowych (TBT) do konserwacji technicznych konstrukcji podwodnych,
- poruszania się pojazdami w wodach powierzchniowych oraz po gruntach pokrytych wodami, z wyłączeniem pojazdów:
- jednostek organizacyjnych wykonujących uprawnienia właścicielskie w stosunku do wód lub urządzeń wodnych zlokalizowanych na wodach,
- jednostek wykonujących roboty inwestycyjne lub prace utrzymaniowe,
- jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego nadzorowanych,
- jednostek ratowniczych,
- organów lub jednostek wykonujących kontrolę w zakresie określonym w przepisach ustawy i przepisach odrębnych.
Wymieniony wyżej pkt 1 i 3 nie dotyczy robót związanych z utrzymywaniem lub regulacją wód, ochroną brzegu morskiego i morskich wód wewnętrznych oraz pogłębianiem morskich dróg wodnych z wykorzystywaniem gruzu, mas ziemnych oraz skalnych.
Odstępstwa od zakazów
Zgodnie z art. 77 ust. 3, 7 i 8 organ Wód Polskich może wydać decyzję na odstąpienie od zakazów obejmujących:
- na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią:
- gromadzenia ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych, a także innych substancji lub materiałów, które mogą zanieczyścić wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w szczególności ich składowania,
- lokalizowania nowych cmentarzy,
- poruszania się pojazdami w wodach powierzchniowych oraz po gruntach pokrytych wodami, z wyłączeniem pojazdów:
- jednostek organizacyjnych wykonujących uprawnienia właścicielskie w stosunku do wód lub urządzeń wodnych zlokalizowanych na wodach,
- jednostek wykonujących roboty inwestycyjne lub prace utrzymaniowe,
- jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego nadzorowanych,
- jednostek ratowniczych,
- organów lub jednostek wykonujących kontrolę w zakresie określonym w przepisach ustawy i przepisach odrębnych.
Organ Wód Polskich ustala w decyzji zwalniającej od ww. zakazów warunki niezbędne dla ochrony jakości wód oraz zachowania prawidłowej realizacji celów środowiskowych.
Nie istnieje oficjalny wzór formularza wniosku, jaki należy złożyć do organu Wód Polskich. Wniosek taki można napisać samodzielnie, należy jednak pamiętać, że powinien on zawrzeć w sobie następujące aspekty:
- charakterystykę planowanych działań wraz z ich podstawowymi danymi technicznymi,
- opis planowanej technologii robót.
Do wniosku należy również dołączyć następujące dokumenty:
- dowód zapłaty opłaty skarbowej,
- pełnomocnictwo – w przypadku reprezentowania podmiotu przez pełnomocnika,
- opłata za udzielone pełnomocnictwo – w wysokości 17 zł,
- mapę sytuacyjno-wysokościową pochodzącą z państwowego zasobu geodezyjnego
i kartograficznego albo kopię tej mapy potwierdzoną przez wnioskodawcę za zgodność
z oryginałem albo - inną mapę sytuacyjno-wysokościową, z naniesionym schematem planowanych obiektów lub robót.
Jeśli organ ochrony środowiska stwierdzi, że w złożonym wniosku są jakieś braki formalne, to wówczas podmiot składający wniosek zostanie wezwany w trybie art. 64 § 2 ustawy Kodeksu postępowania administracyjnego do uzupełnienia braków w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż siedem dni, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.
Stronami postępowania o wydanie decyzji znoszącej zakazy, o których mowa powyżej, są:
- wnioskodawca,
- właściciel wód,
- właściciel wału przeciwpowodziowego,
- organ zarządzający danym obszarem – tylko w przypadku obszarów chronionych.
Jeżeli podmiot, który otrzymał przedmiotową decyzję będzie chciał przenieść ją na kogoś innego, wówczas stronami zainteresowanymi są:
- podmiot, na rzecz którego wydano decyzję oraz
- podmiot zainteresowany nabyciem praw i obowiązków wynikających z tej decyzji.
Za wydanie decyzji zwalniającej z pewnych zakazów, wymienionych w powyższym artykule, należy zapłacić opłatę skarbową w wysokości 10,00 zł na konto właściwego miejscowo urzędu miasta lub gminy, a wniosek o wydanie ww. decyzji przedkłada się do właściwego miejscowo organu Wód Polskich.