Akredytacja w placówkach zdrowia
Jakość w placówkach zdrowia już od dawna przestała być terminem nowym, dla wielu stała się koniecznością w walce o pacjentów. Jednocześnie coraz więcej pacjentów przestaje tolerować złą jakość opieki, tracąc tym samym zaufanie do tych instytucji medycznych, które nie posiadają potwierdzenia wysokiego poziomu świadczeń oraz bezpieczeństwa.
Jedną ze znanych i sprawdzonych metod zapewnienia wysokiej jakości w placówkach medycznych jest akredytacja. Koncepcja systemu akredytacji jednostek ochrony zdrowia powstała w Stanach Zjednoczonych na początku XX wieku – jako zestaw jednolitych wymogów dla oddziałów chirurgii.
Obecnie główną rolą akredytacji jest wyszukiwanie zagadnień, które wpływają na poziom świadczeń i bezpieczeństwo pacjentów. W tych obszarach tworzone są mierzalne kryteria oceny placówek opieki zdrowotnej określonego typu np.: szpitali, lecznictwa otwartego, czy zakładów opieki długoterminowej; zwane standardami akredytacyjnymi.
Próbę określenia, czym jest akredytacja dla placówek medycznych, oparto na 15-letnim doświadczeniu wynikającym z przeprowadzonych wizyt akredytacyjnych, kontaktach z przedstawicielami wielu zagranicznych ośrodków akredytacyjnych, doświadczeniach wynikających z przeprowadzenia badań programów akredytacji w Europie oraz na przeglądzie dostępnego piśmiennictwa. Znaczenie akredytacji dla placówek medycznych zależy w znacznej mierze od optyki lidera i zarządu: jeśli jedynym celem jest uzyskanie certyfikatu, akredytacja będzie jedynie biurokratycznym jarzmem, postrzeganym jako bezzasadne ciemiężenie zespołu lekarsko-pielęgniarskiego.
Pełne korzyści z wprowadzenia akredytacji uzyskają tylko te szpitale, które świadomie zmienią funkcjonowanie, dostosowując je do wymogów standardów jakości i bezpieczeństwa opieki, przy pełnym zrozumieniu najwyższego dobra pacjenta i szacunku dla wykonywanej przez siebie pracy.
Standardy akredytacyjne obejmują:
- Ciągłość opieki,
- Prawa pacjenta,
- Ocenę stanu pacjenta,
- Opiekę nad pacjentem,
- Kontrolę zakażeń,
- Zabiegi i znieczulenia,
- Farmakoterapię,
- Laboratorium,
- Diagnostykę obrazową,
- Odżywianie,
- Poprawę jakości i bezpieczeństwo pacjenta,
- Zarządzanie ogólne,
- Zarządzanie zasobami ludzkimi,
- Zarządzanie informacją,
- Zarządzanie środowiskiem opieki.
Wizytacja akredytacyjna przeprowadzona jest przez przynajmniej jednego wizytatora, a decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania akredytacji podejmowane są przez Radę Akredytacyjną Centrum Monitorowania Jakości.
Do uzyskania akredytacji niezbędne jest zdobycie co najmniej 75% możliwych do uzyskania punktów.
Każdy standard oceniany jest według następującej skali punktów:
- 1 punkt – nie spełnia wymagań,
- 3 punkty – spełnia częściowo wymagania,
- 5 punktów – spełnia wymagania standardu.
Akty prawne dotyczące akredytacji w ochronie zdrowia:
- Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o akredytacji w ochronie zdrowia (Dz.U. z 2009, Nr 52, poz. 418; Nr 76, poz. 641),
- Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, ustawę o akredytacji w ochronie zdrowia oraz ustawę o konsultantach w ochronie zdrowia (Dz.U. z 2009, Nr 76, poz. 641),
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 sierpnia 2009 r. w sprawie Rady Akredytacyjnej (Dz.U. z 2009, Nr 130, poz. 1074),
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 sierpnia 2009 r. w sprawie procedury oceniającej spełnianie przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych standardów akredytacyjnych oraz wysokości opłat za jej przeprowadzenie (Dz.U. z 2009, Nr 150, poz. 1216),
- Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 18 stycznia 2010 r. w sprawie standardów akredytacyjnych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych oraz funkcjonowania szpitali (Dz.Urz.MZ.10.2.24 z dnia 25 stycznia 2010 r.),
- Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, z późn. zm.),
- Zarządzenie Nr 3/2014/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 23.01.2014 r. w sprawie określenia kryteriów oceny ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.